Wykorzystanie wizerunku osób zmarłych przy użyciu Sztucznej Inteligencji: etyka, technologia i społeczeństwo

Wprowadzenie

Sztuczna inteligencja obecnie jest jednym z najważniejszych narzędzi wykorzystywanych przez współczesne społeczeństwo i już dzisiaj można dostrzec rewolucję w wielu aspektach naszego życia. Jednym z obszarów, w którym AI może mieć wpływ, jest korzystanie z wizerunku osób zmarłych. Wzrost dostępności do danych biometrycznych, zdjęć i filmów oraz rozwój technologii przetwarzania obrazów umożliwiają tworzenie realistycznych rekonstrukcji wizerunku osób zmarłych za pomocą AI. Jednakże, takie praktyki budzą wiele etycznych, prawnych i społecznych kontrowersji.

Etyka korzystania z wizerunku osób zmarłych

Jednym z głównych problemów jest poszanowanie prywatności i godności zmarłych oraz ewentualnie praw przysługujących im rodzin. Praktyki polegające na korzystaniu z wizerunku osób zmarłych przy użyciu AI rodzi przede dylematy o podłożu moralnym, etycznym, czego przykładem jest przypadek użycia w filmie wizerunku zabitej dziewczynki, która opowiada o własnej śmierci.

Kolejnym aspektem etycznym jest kwestia autoryzacji, czyli uzyskania zgody od zmarłych na korzystanie z ich wizerunku co w obecnie stanie prawnym jest wątpliwe, ze względu na spory doktrynalne odnośnie do przepisów o ochronie dóbr osobistych, tj. art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego i zagadnień dotyczących ochrony „czci” i „prywatności” osoby zmarłej. Czy zatem AI powinno być uprawnione do tworzenia wizerunków bez wyraźnej zgody? To pytanie prowadzi z kolei do debat na temat własności wizerunku i dziedziczenia praw do niego po śmierci.

Ustawodawca stoi również przed innym wyzwaniem, jakim jest zjawisko wykorzystania AI w celach o charakterze złośliwym, takich jak fałszowanie wizerunku zmarłych osób, aby móc manipulować inne podmioty, np. bliskich zmarłego. Niedawno miał miejsce przypadek, co prawda wykorzystania osoby żyjącej, natomiast dobrze ilustrujący skalę problemu, mianowicie sprawa wykorzystania wizerunku twórczyni internetowej, której wizerunek został wykorzystany w celu stworzenia filmów pornograficznych z użyciem (deepfake).

Technologiczne wyzwania korzystania z wizerunku osób zmarłych

Rozwój technologii AI umożliwia tworzenie coraz bardziej realistycznych rekonstrukcji wizerunku osób zmarłych. Jednakże istnieje wiele innych wyzwań związanych z tym procesem. Przede wszystkim, trzeba zadbać o dokładność i rzetelność tworzenia wizerunków, aby uniknąć błędów i fałszerstw. W tym celu konieczne jest ciągłe doskonalenie algorytmów i narzędzi stosowanych w procesie tworzenia wizerunków.

Kolejnym zagadnieniem jest ochrona przed nieuprawnionym dostępem do danych biometrycznych zmarłych osób. Cyberbezpieczeństwo staje się kluczowym elementem, aby zapobiec kradzieży lub nadużyciu danych, które mogą być używane do tworzenia rekonstrukcji wizerunku.

Ponadto, konieczne jest uwzględnienie etycznych i kulturowych różnic w kontekście tworzenia wizerunków osób zmarłych. Co jest akceptowalne w jednej kulturze, może być obraźliwe lub krzywdzące w innej. Dlatego ważne jest, aby twórcy systemów AI potrafili dostosować algorytmy do różnych kontekstów społecznych i kulturowych.

Pozytywne aspekty rozwoju AI

Możliwość odtworzenia wizerunku osób zmarłych ma również szereg zalet i może okazać się niezwykle przydatna. Jednym z pozytywnych aspektów jest użycie AI w badaniach naukowych i edukacji. Sztuczna inteligencja może pomóc w rekonstrukcji historycznych postaci lub w analizie zmian w wyglądzie ludzi na przestrzeni czasu. Z drugiej jednak strony istnieje ryzyko, że technologia ta może być wykorzystywana w celach rozrywkowych, a to z kolei może prowadzić do banalizacji i umniejszenia pamięci zmarłych.

Ponadto, istnieje ryzyko, że korzystanie z wizerunku osób zmarłych może wpłynąć na naszą percepcję śmierci i rzeczywistości. Może to prowadzić do jeszcze donioślejszych konsekwencji, jakim jest desensybilizacji społeczeństwa w kwestii śmierci i straty osób bliskich oraz tworzenia fałszywych pojęć o możliwościach technologii AI.

Podsumowanie

Korzystanie z wizerunku osób zmarłych przez AI jest kompleksowym zagadnieniem, które niesie ze sobą liczne wyzwania etyczne, technologiczne i społeczne. Ochrona prywatności zmarłych, autoryzacja, oraz zapobieganie nadużyciom to kluczowe kwestie wymagające uwagi. Rozwój technologii musi iść w parze z dbałością o dokładność i bezpieczeństwo danych biometrycznych. Ponadto, ważne jest zrozumienie społecznych konsekwencji korzystania z takiej technologii, zarówno w kontekście edukacji i badań, jak i potencjalnych negatywnych skutków na naszą percepcję śmierci i rzeczywistości.